Update stand van zaken mbt Noordtak

14-11 Provinciehuis Arnhem

Aanwezigen:
Vivianne Heijnen
Staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat

Wino Aarnink
Directeur Openbaar Vervoer en Spoor Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat

Ivo van der Linden
Coordinating Policy Advisor Public Transport
Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat

Merlijn Nijhof
Deputy Project Lead at Ministry of Infrastructure
Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat


Petra Souwerbren
Carmen Klein Goldewijk
Thom Weterings
Maurits Sanders
Freek de Boer
----------------------

De uitnodiging om maandag 14-11 op het Provinciehuis in Arnhem in gesprek te gaan met Staatssecretaris Vivianne Heijnen werd enkele dagen voorafgaand aan de bijeenkomst verzonden. Desalniettemin werd deze in dank aanvaard en waren zowel de Stichting Stop de Noordtak, Stichting Behoud Twents Landschap, inwoners van Twente en de Achterhoek en de stichting Natuur en Milieu Gelderland bij het gesprek aanwezig.

Doel van het gesprek was voor Vivianne Heijnen om inzage te geven in de huidige stand van zaken met betrekking tot de Noordtak. Ze blikte daarbij ook terug op haar werkbezoek aan Doetinchem van 21 februari 2022. Vanuit haar eigen achtergrond wilde ze zelf het gesprek aan gaan met lokale bestuurders en inwoners van Twente en de Achterhoek.

Een paar maanden geleden, begin juli 2022, heeft ze kenbaar gemaakt dat ze eerst voldoende inzicht van alle belanghebbende partijen wil krijgen in een "apart bestuurlijk overleg" alvorens er een onderzoek naar meerwaarde van de Noordtak Betuweroute zal komen. Dat het complexe materie is schetst ze ook nu. "Het is een gevoelig en ingewikkeld vraagstuk is met veel politieke aandacht. Hoe lossen we alle problemen op en zorgen we voor een duurzame infrastructuur?"
Ze schetst daarbij ook de uitdagingen die er op bestuurlijk vlak liggen, waarbij bestuurders uit het westen een andere bestuurslijn blijken te hebben dan de oostelijke bestuurders.

Voor haar is het van groot belang om alle partijen bij het vervolg te betrekken en een zorgvuldig proces te bewaken. Concreet wil dat zeggen dat de eerste helft van 2023 wordt gebruikt om het proces in te richten om daarna ruim de tijd te nemen voor een maatschappelijke kosten/baten analyse. Geen overhaaste tracékeuzes, maar een grondig onderzoek dat met partners zal moeten resulteren in duidelijkheid over de eventuele nut en noodzaak van de Noordtak. "Een proces dat niet binnen 2 jaar geregeld zal zijn" aldus Vivianne Heijnen.
Ze heeft daarbij een goede rolverdeling voor ogen, waarbij ze wijst op het verschil tussen het algemene belang die bestuurders dienen en het belang van inwoners en railvervoerders.

Vanuit onze zijde is op de informatie van de staatssecretaris doorgevraagd. "Welke nut & noodzaak zal onderzocht gaan worden? Het belang van de havens of het belang dat de goederen ook zonder vervoer over Nederlands spoor de plek van bestemming bereiken? Is er wel ruimte voor de gewenste groei?"

Voor Vivianne Heijnen is dat nu net wat het komende half jaar duidelijk moet worden. Alle belangen dienen meegenomen te worden. Vervoer over het spoor, maar ook over de weg of over water. "Hoe groot is uiteindelijk de winst voor Nederland?" De komende periode zal worden benut om het proces opnieuw in te richten, zodat er een goed fundament is om een evenwichtig onderzoeksproces te starten.

Ook wij zien de huidige problematiek. Er moet een oplossing komen voor de overlast en het gevaar langs het bestaande spoor, maar dan wel zonder dat er onherstelbare schade wordt toegebracht aan landschap en natuur in de regio. Voor de Staatssecretaris is het daarmee van belang dat we participeren. "Hoe, dat vraagt onderlinge afstemming, maar het is van belang dat we alle vragen inbrengen".

Dat die vragen er zijn is duidelijk. Wat is de rol van Duitsland; gaat er aansluiting komen op het Nederlandse goederenspoor? En hoe kunnen de prognoses in Duitsland afwijken van de recente prognoses van de groei op het Nederlandse spoor? En hoe zit het met de verwevenheid tussen politiek & private partijen en wat is daarbij de rol van de havens?

Zo maar enkele vragen die in Arnhem al werden benoemd, maar die zeker ook meegenomen gaan worden in het voorgestelde proces. De eerste stap daartoe zal worden gezet tijdens de Spoortafel op 14 december 2022.